Birleşmiş Milletler, 31 Ekim'de, yani bugün İskoçya'da toplanacak COP26 zirvesinde felaketin eşiğinde olan dünyanın kurtuluşu için çözüm önerilerini masaya yatıracak. Dünya liderleri krize ilişkin çözüm önerilerini tartışa dursun, Z kuşağı somut ve yaratıcı çözümlerle bu alana ilişkin önemli mesafeler kat ediyor. Liderlerin bakması ve desteklemesi gereken adres belli: Z kuşağı.
Bu kuşak kendinden önceki kuşaklardan çok daha cesur ve kararlı. Genç yaşlarına rağmen öyle güzel işlere imza atıyorlar ki. Onlardan gelen haberleri okuyup öğrendikçe dünyanın sonuna geldiğimize olan inancım ve içimdeki karamsarlık puf diye dağılıyor.
Okuyunca sizlerin de içini açacak, hala ümidin olduğunu gösterecek Z kuşağı gençlerinden bazılarını ve gerçekleştirdikleri harika işleri derledim.
Dünyanın dört bir yanında binlerce genç, felaketin eşiğinde bulunan dünyamızın kurtuluşu için yapıcı çözümler üretmeye başladı. Yapmamız gereken tek şey; onlara kulak verip destek olmak.
Aadya Joshi (18) Hindistan/ABD
Hindistan’ın Mumbai kentinde yaşayan Aadya Joshi, okul yolu üzerinde bulunan karakolun yanından her geçişinde, karakol bahçesinde bulunan çöpleri ve hurdaları gördükçe rahatsız oluyormuş. O dönem 15 yaşında olan Joshi, yaz tatilinin gelmesiyle birlikte karakolun yolunu tutmuş ve polislere, “Bahçenizi temizleyebilir miyim?” diye sormuş. İsteği reddedilince, üç hafta boyunca karakola gidip çöpleri temizlemek istediğini ve bu işi yarım bırakmayacağını söylemiş.
Joshi’nin ısrarı karşısında çaresiz kalan polis, küçük kıza izin vermiş. “O uzun ince arsayı temizlemeye girişince, çevrede yaşayanlar da bana yardıma koştu ve hep birlikte bir ay gibi bir sürede arsayı temizledik.” diyen Joshi, sadece çöpleri temizlemekle kalmamış Hindistan’a özgü ağaç ve bitkileri de bahçeye dikmiş. O dönem, Miyawaki ağaçlandırma yöntemini ve Delaware Üniversitesi’nde çevre bilimci Douglas Tallamy'nin çalışmalarını inceleyen Joshi, her iki metodu da kullanarak, böcek ve hayvan popülasyonunun artmasını sağlamış. Joshi, bu başarısının ardından Hindistan’daki 2 bin bitkiyi kayıt altına almış. Çalışmaları sayesinde, 2020 yılında İsveçli enerji şirketi Telge Energi’nin düzenlediği Children’s Climate ödülünü kazanan Joshi bu yıl, Stanford Üniversitesi'nde lisans eğitimine başlayacak. Çöplükten bir mucize yaratmayı başaran Joshi, bunun sırrını ise şöyle açıklıyor; “Büyük adımlar atmak isterseniz motivasyonunuzu kaybedersiniz. Küçük alanlarda etkili çözümler geliştirmek çok daha kolay olacaktır.”
José Adolfo Quisocala (16) Peru
José Adolfo Quisocala, yedi yaşında ilkokula başladığında mali durumu kötü olan arkadaşlarına okul üniforması ve kitap alabilmek için bir banka kurmuş. Bartselana Öğrenci Bankası adını taşıyan bu girişimin 18 yaş altında 6 bin 700 müşterisi bulunuyor. Çocuklar kendi küçük birikimlerinin dışında, atık plastikleri ve kağıtları dönüşüme sokarak kurdukları bankaya gelir getiriyor. Her ay 15-16 ton plastiği dönüşüme sokmayı başaran çocuklar, yerel şirketlerden önemli miktarlarda gelir elde ediyorlar. Geldikleri son durumu ise şöyle özetliyor; “Bu projeyle, kasabamda bulunan çocukların yoksulluk seviyesi biraz olsun azaldı; okulu bırakma oranlarında düşüş yaşandı ve çevre kirliliğinin önüne geçmek için işlevsel bir model geliştirmiş olduk.”
Melati (18) ve Isabel Wijsen (20) Bali
Melati ve Isabel Wijsen kardeşler, okulda Nelson Mandela ve Martin Luther King’in hayat hikayelerini okuyunca, bir şeyleri değiştirebileceklerini düşünmüşler ve 2013 yılında tek kullanımlık poşetlerin önüne geçebilmek için “Bye Bye Plastic Bags” projesini hayata geçirmişler. Geri dönüştürülen malzemelerden yapılan çantalarla, tek kullanımlık poşetleri azaltmayı amaçlayan kardeşlerin ürettikleri çantalar şu anda 30 ülkede kullanılıyor.
Ardından, deniz kirliliğinin yarattığı tehlikeleri anlatan broşürler hazırlayan iki kız kardeş, çöplerin denize ulaşmasını önlemek için geri dönüştürülmüş malzemelerden nehir bariyerleri yapmayı hedefliyor. Bu bariyerleri üretmek için ise kadınları istihdam edecek bir sosyal girişimi hayata geçirme planları yapıyorlar. Bunlarla da yetinmeyerek, plastiksiz yaşamın mümkün olduğunu kanıtlamak için bir köyde pilot uygulama başlatmışlar.
2018 yılında Bali Valisi ile bir araya gelen gençlerin hükümetin çevre politikasını tartışmaya açma teklifi kabul edilmemiş. Bunun üzerine, iki kız kardeş açlık grevine başladıklarını duyurmuş. Vali iki gün sonra pes ederek, tek kullanımlık poşetlere yasak getirdiğini açıklamış.
İKLİM KRİZİ GENÇLERDE CİDDİ TRAVMALAR YARATIYOR
Yapılan araştırmalara göre, önceki nesillerden daha yalnız ve depresif olan Z kuşağı üyeleri, maddi olarak ebeveynlerinden daha yoksul olduklarını ve çevresel faktörler nedeniyle ailelerine nazaran daha kısa bir ömür yaşayacaklarını düşünüyor.
Adalet kavramına büyük değer veren gençler, çevre felaketine karşı tek çözümün kendilerinden geleceği görüşünü taşıyor. Sürdürülebilir bir çevre için giriştikleri mücadele, onları motive ediyor gibi görünse de ciddi kaygı bozukluklarına ve travmalar yaşamalarına neden oluyor.
Kendilerinden önceki nesillerin bu konuya duyarsız olduğunun farkında olan Z kuşağı kötü bir mirası devraldıklarının bilincinde. Ancak farkındalıkları çok yüksek ve çok yaratıcılar. Bu yüzden bu genç bireylerin sürdürülebilir bir çevre için çok önemli çözümler yarattıklarına dikkatleri çekip onlara ihtiyaçları olan olanak ve gerekli tüm desteği vermeliyiz. Gelecek nesillere kötü bir miras bırakmaktan daha da kötüsü düzeltme imkanı sunan bu gençleri görmezden gelmektir.