Bu yıl ikincisi düzenlenecek Yunanistan Sineması Günleri, yarın Pera Müzesi’nde başlıyor. Tüm gösterimlerin ücretsiz olacağı ve 26 Kasım’a dek sürecek etkinlik bu yıl, tarihi bellek, insan hakları, göç ve diaspora temalarına odaklanıyor. Yunanistan’dan EMEIS Kültür Kolektifi ve Türkiye’den istos film ile istos yayın’ın ortaklığında yapılacak Yunanistan Sineması Günleri, 60’lardan 90’lara uzanan bir zaman diliminden toplam 24 filmi, restore edilmiş kopyalarıyla Türkiye’de ilk kez seyirciyle buluşturacak. Yunanistan’da gösterimi uzun yıllar yasaklı kalmış Jules Dassin filmi “Prova” (The Rehearsal, 1974) ile açılışını yapacak etkinlik, Yunanistan’dan iki önemli sanatçıyı İstanbul’da ağırlayacak. Şiir videoları ve Super 8 belgeselleriyle Yunanistan avangardının en önemli temsilcilerinden biri olan Eva Stefani ve ünlü moda ve portre fotoğraf sanatçısı Haris Papadimitrakopoulos, ücretsiz gerçekleşecek ustalık derslerinde deneyimlerini paylaşacaklar. Theo Angelopoulos’tan Dimos Avdeliodis’e, usta yönetmenlerden ödüllü filmlerin gösterileceği Yunanistan Sineması Günleri, modern Yunanistan belgesel sinemasından özel bir seçkiyle, ülke tarihini keşfetme ve bugününü anlama fırsatı sunacak. Gösterim programından detaylar yunanistansinemasigunleri.com’da.
Yunanistan’dan EMEIS Kültür Kolektifi ve Türkiye’den istos film ile istos yayın’ın ortaklığında ikincisi yapılacak Yunanistan Sineması Günleri, yarın Pera Müzesi’nde başlıyor. 26 Kasım Pazar gününe dek sürecek etkinlikte, tüm gösterimler ücretsiz gerçekleşecek ve 60’lardan 90’lara uzanan bir zaman diliminden seçilmiş toplam 24 film, Türkçe ve İngilizce altyazılı gösterilecek.
Yunanistan Sineması Günleri’nin bu yılki konukları ise, Yunan avangardının meşhur ismi Eva Stefani ve Yunanistan’ın en ünlü fotoğraf sanatçılarından Haris Papadimitrakopoulos olacak.
“Belgesel: Gözlem Oyunu”
Belgesel sinemacı, görsel sanatçı ve şair Eva Stefani, 1985 yapımı çıkış filmi “Atina”nın (Athinai) gösterimi için İstanbul’a gelecek ve “Belgesel: Gözlem Oyunu” adlı ustalık dersi verecek. Şiir videoları ve Super 8 kamera kullanarak çektiği gözlemci belgeselleri uluslararası sergilerde ve müzelerde gösterilen Stefani, deneyimlerinden yola çıkarak bağımsız bir yaratım olarak belgesel sinemanın olanaklarını konuşacak. Etkinlik 22 Kasım Çarşamba günü saat 19:00’da Pera Müzesi’nde ücretsiz gerçekleşecek.
Sokak fotoğrafçılığı ve belgesel sinema
Yunanistan Sineması Günleri’nin bir diğer konuğu Haris Papadimitrakopoulos ise, 80’lerde başlayan kariyerinden bir fotoğraf seçkisiyle İstanbul’a geliyor ve sergiye paralel olarak bir ustalık dersi de veriyor. Çok genç yaşta başladığı fotoğrafçılık kariyerinde ödüllü işlere imza atan ve Marie Claire, Tahidromos gibi dergilerle çalışan sanatçı, portre ve moda fotoğrafçılığı alanında ülkenin en yetenekli isimlerinden biri sayılıyor. Papadimitrakopoulos’un, sokak fotoğrafçılığı ile belgesel arasındaki potansiyel benzerlikleri ve farkları tartışmaya açacağı konuşması 24 Kasım’da yapılacak.
Açılış filmi “Prova”
Yunanistan Sineması Günleri’nin yarın akşam saat 19:00’daki açılışını; 1974 yapımı “Prova” (The Rehearsal) adlı Jules Dassin filmi yapacak. Melina Mercouri, Mikis Theodorakis, Lillian Hellman, Arthur Miller ve Laurence Olivier’dan oluşan kadrosuyla da unutulmaz film, 1973 yılında Atina Politeknik Üniversitesi’nde yaşanan öğrenci isyanını yeniden canlandırıyor. 17 Kasım’da 40 öğrencinin ölümüyle sonuçlanan olayları belgeler, röportajlar, şarkılar ve şiirler aracılığıyla yeniden inşa eden film, New York’taki bir stüdyoda gizlice çekildi ve ülkesinde gösterimi uzun yıllar yasaklıydı.
Angelopoulos’dan Vrettakos’a
Yunanistan Sineması Günleri’nde gösterilecek kurmaca uzun filmler arasında; Theo Angelopoulos’un Yeni Yunanistan Sineması’nın zirvesi kabul edilen dört saatlik epik başyapıtı “Kumpanya” (The Travelling Players, 1975), Pantelis Voulgaris’in 1976 Selanik Film Festivali’nde En İyi Film ve En İyi Yönetmen ödüllerini almış politik draması “Mutlu Gün” (Happy Day, 1976), Dimos Avdeliodis’in Berlin’den ödüllü etkileyici büyüme filmi “Yaralı Ağaç ” (The Tree We Hurt, 1986), Costas Vrettakos’un Dionysis Haritopoulos’un aynı adlı çok satan romanından uyarlanan ve İç Savaş’tan 80’lere uzanan trajik bir hikâyenin anlatıldığı “Helidona’nın Çocukları” (Children Of Helidona, 1987), Fotos Lambrinos’un seyirciyi 14. yüzyıla ışınlayacak kahramanlık destanı “Doxobus” (1988) ve Giorgos Korras ve Christos Voupouras’ın ülkenin göçmen politikalarına sert eleştirisi “Görüşürüz” (See You, 1997) yer alıyor.
Edebiyat ve sanattan portreler
Yunanistan Sineması Günleri’nin uzun film programında, biyografik hikâyeler de dikkat çekiyor. Yunanistan modern sanatının öncül halk ressamı Theofilos Hatzimichail’in yaşamı ve ölümünü anlatan “Theofilos” (1987), 20. yüzyıl bohem şairi Napoleon Lapathiotis'in yükseliş ve çöküşünün dokunaklı hikâyesini konu alan “Meteor & Gölge” (Meteor & Shadow, 1985) ve 19. yüzyıl romantik şairlerinden Lord Byron’ın benzersiz bir portresini sunan “Byron: Şeytan İçin Bir Ezgi” (Byron: Ballad For A Deamon, 1992), edebiyat ve sanat tarihi meraklılarına da sesleniyor.
Dönüm noktası belgeseller
Yunanistan Sineması Günleri bu yıl, modern Yunanistan belgesel sinemasının dönüm noktası olmuş filmlerden önemli bir seçkiyi bir araya getiriyor. Yunanistan’ın politik ikonlarından Grigoris Lambrakis'in öldürülmeden önceki son saatlerini ve cenazesinde yaşananları anlatan “Mayıs’ta 100 Saat” (100 Hours In May, 1964), ülke tarihinin en ciddi ekolojik felaketlerden birini anlatan “Megara” (1972), 70’lerde Yunanistan ve Türkiye’den göç etmiş ve Kreuzberg ilçesinde yeni bir hayat kuran işçileri izleyen “Son Durak Kreuzberg” (Last Stop Kreuzberg, 1975), işgücünde cinsiyet eşitliğinin mümkünlüğüne eşsiz örnek “Fournoi, Bir Kadın Toplumu” (Fournoi, A Female Society), 1965-1975 yılları arasında yaşanan toplumsal dönüşümü belgeleyen “Öteki Mektup” (The Other Letter, 1976), Avrupa’daki Romanların yaşamlarını takibe alan “ROM” (1989), etnografik sinemanın ilk önemli örneklerinden “Makedon Düğünü” (Macedonian Wedding, 1960), Atina’daki Larissa Tren İstasyonu’nda bir geceyi orada yaşananların gözünden izleyen “Atina” (Athinai, 1995) 70’ler Atina’sından ilhâm verici bir kadın hikâyesi “Betty” (1979), 50’lerdeki iç göç ve bunun kentte yarattığı dönüşümün tanığı “Tourkovounia” (1982) ve baraj inşaatı tehditi altındaki bir köyde yaşananların hikâyesi “Herakles, Akhelous Nehri ve Büyükannem” (Hercules, The Rıver Achelous, And My Grandmother, 1997), Yunanistan belgesel sinemasını keşfetmek isteyenler için kaçırılmayacak bir seçki sunuyor.
Kısa film seçkisi
Kısa film meraklılarına özel hazırlanan seçkide ise, Thodoros Maragos’un yoksul bir mahalledeki hayatın geçişini sıradan bir arsada ve üç mevsim boyunca anlatan “Arsa” (The Plot, 1971), Lakis Papastathis’in 120’den fazla kartpostal ve fotoğrafı kullanarak Yunan Göçü’nü anlattığı “Amerika’dan Mektuplar” (Letters From America, 1972) ve Pantelis Voulgaris’in Selanik’te En İyi Kısa Film Ödülü’nün yanı sıra Film Eleştirmenleri Birliği Ödülü’nü alan draması “Kaplan Jimmy” (Jimmy The Tiger, 1966) adlı filmler gösterilecek.
Gösterimler ücretsiz
Tüm gösterimlerin Pera Müzesi’nde gerçekleşeceği ve ücretsiz olacağı Yunanistan Sineması Günleri’nin gösterim programına web sitesinden ulaşabilirsiniz. Yunanistan Kültür Bakanlığı’nın katkıları ve Yunan Film Merkezi’nin destekleriyle ve Pera Müzesi’nin işbirliğinde yapılacak Yunanistan Sineması Günleri ile ilgili detayları ve gelişmeleri sosyal medya hesaplarından takip edebilirsiniz.