Saz çalan az sayıdaki Batı Avrupalı müzisyenlerden biri olan Berlinli müzisyen Petra Nachtmanova, bu telli çalgının efsanevi kökenleri peşinde Berlin’den yola çıkıp yedi ülke, 10.000 kilometre aşarak sazın doğum yeri Horasan’a gitti. Avusturya’da Leh bir anne ile Çek bir babanın kızı olarak dünyaya gelen ve Türkçe dahil sekiz dili çok iyi derecede konuşan Nachtmanova’nın bu etkileyici yolculuğu, yönetmen Stephan Talneau tarafından bir yol belgeseli haline getirildi. 2.000 yıldır kuşakları bir araya getiren sazın, yüzyıllardır nasıl hâlâ birçok kültürün kalbinde yer aldığını öğrenmek isteyen Nachtmanova’nın yolculuğunu konu alan “Saz” belgeseli şimdi BluTV’de seyirciyle buluşuyor.
Müziğin gücünü gösteren ve dünyanın sınırlarını zorlayan “Saz”, kültürler ve zaman arasında köprü kuran bir yol filmi, bir Avrupalının gözünden insanların ortak kültürünü arayış yolculuğu... Film sektöründe 12 yıllık deneyime sahip yapımcı, editör ve yönetmen Stephan Talneau’nun ilk filmi “Saz”, öznel bir bakışla şehirden şehre, yaylalardan dağlara, kültür ve zamanlar arasında köprü kurarak sazın özüne çıkılan yolculukta türküleri kovalıyor.
Dünya prömiyerini 38. İstanbul Film Festivali’nin Musikişinas bölümünde yapan ve büyük beğeni toplayan “Saz” belgeseli, 7 Ağustos 2020 Cuma gününden itibaren BluTV’de Türkiye’deki izleyicilerle buluşuyor. Filmin YouTube kanalında “The SAZ Collection” başlığıyla sunulan videolar ise çekimler esnasında kaydedilen ancak filmde yer almayan görüntülerden oluşuyor. Belgeselin paralel projesi niteliğindeki “The SAZ Collection”, çok değerli müzisyenlerin sanatlarını icra ettiği yaklaşık 60 müzik videosuyla eşsiz bir seçki sunuyor.
Berlin Humboldt Üniversitesi’nde Orta Asya üzerine eğitimini sürdüren Petra Nachtmanova, Türk göçmenlerin 50 yıl önce Almanya’ya getirdiği ve hâlâ ilk günkü gibi tutkuyla yaşatılan köklü saz geleneği ile Kreuzberg’de tanışıyor. Aylar süren araştırmaları sırasında, zamanı ve sınırları aşmış bu çalgıya dair yüzlerce soruyla karşılaşan müzisyen, bu telli çalgının efsanevi kökenlerini aramak için sırtında bağlamasıyla hayatının yolculuğuna çıkıyor.
Berlin’den başlayan yolculuk, Balkanlardaki gizli köyler üzerinden kalabalık İstanbul’a, oradan Anadolu’nun tepelerini aşarak Kafkas Dağlarına ve Azerbaycan aşıklarına ulaşarak, sazın doğduğuna inanılan gizemli Horasan Bölgesi’nde son buluyor. Petra Nachtmanova, sembolik anlamları olan bu şehirlerden geçerek orada yaşayan müzisyenlerin hissettikleri ve anlattıkları üzerinden, ezgilere konu olan, yazılmamış efsaneleri ortaya çıkarmayı amaçlıyor. Bosnalı saz ustalarıyla, takım elbiseleriyle dağlara çıkan müzik erbaplarıyla ve Blues Rock’un muhtemel mucitleri Türkmenlerle tanışan yetenekli müzisyen, her karşılaşmada tek bir şey istiyor: “Bana eve götürebileceğim bir şarkı çalın”. Başlardaki kuşkucu şaşkınlık yerini önce hayranlığa, en sonunda da derin bir güvene bırakıyor. Belgeselde Nachtmanova, sazın öyküsünü Erkan Oğur, Erdal Erzincan, Murat Ertel, Gjovali Shani, Bosnalı Saz grubu “Sevdah”, Suat Kaya, Ayşe Sewaqî, Aşık Mübariz Aliyev ve Seyed Arash Shahriyari gibi müzisyenlerle birlikte keşfediyor.
Yapımcılığını C. Cay Wesnigk’in üstlendiği Anthromedia yapımı “Saz” belgeseli şimdi BluTV’de!
