28 Temmuz 2021’de Manavgat’ta başlayan ve Türkiye’nin birçok ilinde aynı anda meydana gelen orman yangınları yaşadığımız en büyük doğa felaketlerinden biri olarak tarihe geçti. GAİN, gazeteci-yazar Çınar Oskay’ın kıyametin boyutlarını yerinde incelediği orijinal belgeseli ‘Çağ Yangını’ ile bu felaketi tüm yönleriyle ele alan çok kapsamlı bir yapıma imza atıyor. Oskay, belgeselde yangının öncesini ve sıcak anlarını bölgede yaşayanların tanıklıklarıyla; nedenlerini, sonuçlarını ve bundan sonra yapılacakları her alandan uzmanlarla konuşarak masaya yatırıyor. ‘Çağ Yangını’ ilk bölümü ‘Cinayet’ ile 3 Ekim Pazar günü GAİN’de…
“27 Temmuz 2021’de yeryüzü cenneti Manavgat’ta her şey eskisi gibiydi. Şelale şırıl şırıl akıyor, binlerce turist keyifle tatil yapıyor ve Toroslar’da köylüler, hayvanlar, ağaçlar yemyeşil, cıvıl cıvıl bir hayat yaşıyordu. 28 Temmuz 2021 öğle saatlerindeyse Seki mevkiinde bir yangın başladı. Havadan müdahale geç geldi, yetersiz kaldı; yangın yan köylere, tepelere sıçradı. Manavgat cehenneme döndü. Tam 13 gün aralıksız yandı. 60 bin hektar orman, 200 köy yandı. Eski yeryüzü cenneti Manavgat artık yok. Ama sadece Manavgat değil, eski Marmaris, Selimiye, Turgut, Hisarönü, Mazı, Çökertme, Bodrum, Milas, Köyceğiz, Tunceli, Munzur, Hozat… Buralar da yok. Bunlar sadece bizim bildiklerimiz. Oysa görmediğimiz, bilmediğimiz haberini almadığımız bir sürü yerde milyonlarca ağaç daha yandı. Sizinle 2021 orman yangınlarının izinde bir gezintiye çıkacağız. Tarihimizin en büyük orman yangını felaketini ve sebeplerini yerinde anlamaya çalışacağız. Bir daha asla yaşanmaması için…”
Gazeteci-yazar Çınar Oskay’ın bu cümleleriyle açılan ‘Çağ Yangını’ Türkiye’nin yaşadığı en büyük orman yangını felaketini tüm yönleriyle ele alan en kapsamlı belgesel. Oskay, belgeselde yangının öncesini ve sıcak anlarını bölgede yaşayanların tanıklıklarıyla; nedenlerini, sonuçlarını ve bundan sonra yapılacakları her alandan uzmanlarla konuşarak masaya yatırıyor. Büyük Türkiye yangınının boyutlarını kıvılcımdan küle inceleyerek ortaya koyuyor.
Üç bölümlük belgesel ‘Çağ Yangını’nın ilk bölümü ‘Cinayet’te GAİN ekibinin çektiği yangın görüntüleri, görevlilerin ve gönüllülerin alevlere müdahale etme ve organize olma telaşını sıcağı sıcağına belgeliyor. Manavgat, Oymapınar, Sevinç Köyü, Cennet Vadisi, İçmeler, Orhaniye, Bayır Köyü, Köyceğiz, Beyobası, Mersin, Aydıncık gibi yangın bölgelerinde felaketi en acı haliyle yaşayanlar, öncesi ve sonrasıyla o yakıcı anları tüm duygularıyla aktarıyorlar.
Torosların bilge kadını Pervin Ana yani Sarıkeçililer Yaşatma ve Dayanışma Derneği Başkanı Pervin Çoban Savran, Yörüklerin yanan yaşam alanında adım adım bu kıyamete gidişimizi önleyemeyenlere, duyarsız kalanlara “Hodri meydan!” diyerek sesleniyor. Atıl bırakılan orman gözetleme kulelerinin yangınlardaki hayati önemini ise emektar görevli Süleyman Orak anlatıyor. Belgesel ekibi ve izleyici Manavgat yangınında ölen orman işçisi Erdal Tovka’yı Bergama’daki evlerinde anne-babasıyla birlikte anıyor. “Çağ Yangını”, sadece evleri ve işyerleri değil; anıları, emekleri, birikimleri, bugüne kadarki hayatları yanan yöre halkının “Hiçbir yere gidemeyiz; burada doğduk, burada öleceğiz” cümleleriyle, izleyiciye ‘küllerinden doğmanın’ nasıl mümkün olabileceğini düşündürüyor.
Belgeselin ikinci ve üçüncü bölümlerinde ise kıyametin yaşandığı bölgelerin yanı sıra bu felaketin asıl sorumlularının kim olduğu sorusunun peşinde Munzur Vadisi’nden Ankara’ya, İzmir’den İstanbul’a bir araştırma yolculuğuna daha çıkılıyor.
Kıvılcımdan küle Türkiye’nin en büyük orman yangın felaketinin anatomisi GAİN’in orijinal belgeseli ‘Çağ Yangını’nda. ‘Çağ Yangını’ ilk bölümü ‘Cinayet’le 3 Ekim Pazar günü GAİN’de…
