Ayvalık Uluslararası Film Festivali 2. günü geride bıraktı

Seyir Derneği tarafından düzenlenen Ayvalık Uluslararası Film Festivali ilk gösterim gününde Ayvalıklıların yoğun ilgisiyle karşılaştı. Kabahatliler / The Delinquents, Canavar / Monster, Jeanne du Barry, Kayıp Kral / The Lost King ve Umudunu Kaybetme / The Old Oak günün dünya festivallerinden sonra Ayvalık izleyiciyle buluşan filmleri oldu. Hatice, Düet, Bu Ben Değilim ve Cam Perde filmleri gösterimi sonrasında ekip katılımıyla söyleşiler gerçekleşti. Günün Mücadele Çağı ve Hafıza başlıklı konuşması ASKEV Sera’da gerçekleşti. Eski Köylü Pazarı’nda ise Kadıköy’ün En İyi Falcısı adlı kısa film ve Oregon filmleri yönetmen ve oyuncuların sunumu sonrasında izleyiciyle buluştu. Derviş Zaim’in son belgeseli Tavuri de festivalde beyazperdedeydi.

Cam Perde gösterimi sonrası filmin yönetmeni Fikret Reyhan, yürütücü yapımcısı Seda Turan ile oyuncuları Selen Kurtaran, Uğur Karabulut, Alper Çankaya, Elif Çakman, Emrah Özdemir, Murat Düz ve koordinatör Erkan Tahhuşoğlu’nun katılımıyla bir söyleşi gerçekleşti. Eski kocasının gölgesini hayatında sürekli hisseden bir kadının hikâyesini seyirciyi diken üstünde tutarak anlattığı üçüncü filmi için Fikret Reyhan, “Nesrin hiçbir patriyarkanın etkisi olmadan çocuğuyla bir şekilde hayatını kurmaya çalışıyor. Bizim filmi izlerken hissettiğimiz stresin Nesrin gibi kadınların rutini olduğunu hissettirmek istedim. Düşünsenize bir gölge var peşinizde. Hayatınız bir noktadan sonra normalleşiyor ama size her an zarar verebilecek bir gölge,” dedi. 

Filmde Nesrin karakterine hayat veren Selen Kurtaran, “Nesrin’in güçsüz bir karakter olduğunu düşünmüyorum. Toplumsal kodlara ve yaşadığı ortama hâkim. Toplumsal kodları omuriliğinde hisseden bir kadın aynı zamanda. Onun şartlarını düşünerek değerlendirmeye çalıştım. O noktada da anne olması benim için önemli bir nokta. Kendine ve çocuğuna zarar gelmemesi için her şeyi yönetmeye çalışan bir hâlde aslında, güçsüz bir kadın değil,” dedi.

Eski Köylü Pazarı’nda gösterilen Kadıköy’ün En İyi Falcısı adlı kısa film gösterimi öncesinde Emine Yıldırım “Umarım sever ve eğlenirsiniz. Biraz tuhaf bir film. Olaylar ilginç bir şekilde ilerliyor, lütfen gülmek istiyorsanız gülün, eğlenmeniz için yaptım. Özellikle kadın seyircilerimiz için,” dedi. Hemen ardından Oregon filminin gösterimi yönetmen Kerem Ayan ve oyuncular Aslı İnandık, Selen Uçer ve Ferit Aktuğ’un katılımıyla gerçekleşti. Kerem Ayan, “80’li yıllarda İstanbul’da geçen bir film yaptık, yüzünüzü güldürürsek mutlu oluruz. Ümit Ünal senaryoyu yazdı. Filmimiz ilk defa bir festivalde gösteriliyor. Kasım ayında da Selanik Film Festivali’nde gösterilecek,” derken tüm oyuncular festivalde bulunmaktan dolayı mutluluklarını ve izleyiciye teşekkürlerini iletti.

Kadınlar Nasıl Başarıyor: Hatice ve Düet

Hatice filminin gösteriminin ardından filmin yönetmeni Murat Erün ve filme ismini veren Hatice Özkan ile ailesi seyircilerin sorularını yanıtladı. Belgesel, en fazla yedi-sekiz yıl yaşayacağı söylenmesine rağmen 42 yaşına basan SMA hastası Hatice Özkan’ın, maruz kaldığı ayrımcılıklar ve haksızlıklara rağmen hayattan kopmayışını, inatla sınırları aşmaya çalışmasını konu alıyor. Filmin yönetmeni Murat Erün, filmin tek kişiyle anıldığını ancak Hatice’nin mücadelesinde onu yalnız bırakmayan anne ve babasının da emekleri göz önünde bulundurulduğunda bu filmin aslında üç kişinin filmi olduğunu söyleyerek sözlerine başladı ve “Uzun yaşamak önemli değil. Belki daha uzun yaşayan ama toplumda var olamamış engelli hikâyesi de yapabilirdim, yine anne ile babanın başarısı olurdu ama Hatice’nin durumu çok özel bir durum,” dedi. Hatice Özkan ise “İnsanlar beni izlesin istedim. Bunu da en doğru kişi ile yapmam gerekiyordu. Beni anlaması gerekiyordu. Murat abi ilk ziyarete geldiğinde sohbet ettik, ben ne hayal ettiğimi ona anlattım, beni anladığını gördüm ve anlamış,” dedi.

Bölümün diğer filmlerinden Düet gösterimi sonrası yönetmenler İdil Akkuş ve Ekin İlkbağ ile belgeselin karakterlerinden Mısra Gündeş Ayvalık izleyicisiyle bir araya geldi. Çekimleri 2016’da başlayan belgesel sporcu iki genç kadının; senkronize yüzücü Mısra ve Defne’nin düet kategorisindeki yoldaşlıkları sayesinde, kız kardeşlik dayanışmasını ve kadın hareketinin gücünü keşfetmesini anlatıyor. İdil Akkuş, “Aslında Ekin ve ben de eski sporcuyuz. Mısra ile Defne eski takım arkadaşlarımız. 2016’da, filme başladığımız yıl onlar için olimpiyat hedefi çok ciddi bir hâl almıştı. Ekin de ben de sporu bıraktıktan sonra sinema okumaya başladık ve birlikte bir şeyler yapmak istedik,” dedi. Ekin İlkbağ “Filmi çekmeye karar verdikten sonra belgesel sinema üzerine de araştırma yapmaya başladık. Böylece hikâyesi olan ve karakter takip eden bir belgesel yapmak istediğimizi gördük. Mısra ve Defne ile eski takım arkadaşı olduğumuz için aramızda bir güven ilişkisi oluşmuştu. Onların hayatlarını bize cömertçe açması sayesinde film böyle bir dostluk hikâyesine dönüştü,” dedi.

Toplum, aile baskısı ve kendi iç çatışmaları nedeniyle cinsel yönelimini gizli yaşamak zorunda kalan erkeklerin hikâyesini anlatan Bu Ben Değilim belgeseli sonrasında yönetmenler Jeyan Kader Gülşen ve Zekiye Kaçak ile filmin merkez noktasındaki Mustafa izleyicilerin sorularını yanıtladı. Jeyan Kader Gülşen “Mustafa ile tanıştıktan sonra bu işe başlama kararı aldık. Meseleyi kadın duyarlılığıyla ele alalım istedik. Beraber çok vakit geçirdik ve Mustafa’nın hayat dinamiklerini anladık. Arkadaşımızın, dostumuzun, kardeşimizin hikâyesini anlattık. Biz insan odaklı, aşk odaklı, oryantalist olmayan ve dramaturjisi olduğu gibi akan bir mesele anlatmakta çok kararlıydık ve ne istediğimizi biliyorduk,” dedi. Zekiye Kaçak ise filmin çekiminin dört sene sürdüğünü, küçük bir ekiple çalıştıklarını ve bir süre sonra iyice arkadaş olduklarını söyleyerek “Biz akışa, o doğallık bozulmasın diye hiç müdahale etmedik. Kamerayı unuttukları için, çok uzun çekimlerden böyle bir film çıktı. Mehmet ve Mustafa’nın çok başka bir enerjisi vardı. Yan yana geldikleri anda çok tatlı diyaloglar çıkıyordu zaten,” dedi.

Mücadele Çağı ve Hafıza adlı konuşmada Ayvalık Tabiat Platformu ve Ayvalık Bağımsız Kadın İnisiyatifi gibi platformlarda etkin mücadele süreçleri yürütmüş Nebahat Dinler, akademisyen Esra Başak ve küratör, eğitmen, yazar Vasıf Kortun çevre talanına karşı sivil mücadelenin dönemeçleri ve günümüzde bu mücadelenin kaydını tutmanın toplumsal hafızadaki yeri gibi konuları tartışmaya açtı. Konuşmada, Ayvalık doğası ihtilafları özelinde verilen çevreyi koruma mücadeleleri aktarılırken, geçmişten bugüne tutulan kayıtların önemi, arşivin kolektif hafızaya olan katkısı ve bireysel çabanın kamunun yararına nasıl kullanılabileceğinin hâlâ güncel bir soru olduğunun altı çizildi.

Festivalde Bugün (16 Eylül Cuma)

Festival güne satışa çıktığı andan itibaren biletleri kısa sürede tükenen Selcen Ergun’un yönettiği Kar ve Ayı filminin ek seansı ile başlayacak. Kar ve Ayı, 21.30’da bir kez daha Vural Sineması’nda yönetmen Selcen Ergun, oyuncular Asiye Dinçsoy ve Saygın Soysal ile yapımcı Nefes Polat’ın katılımıyla gösterilecek.

Benoît Jacquot’nun filmi Ezbere / By Heart Vural Sineması’nda, ilk gösterimi 2022 Locarno Film Festivali’nde gerçekleşen ve aradan geçen bir yıl boyunca Saraybosna Film Festivali’nde En İyi Film dâhil toplam 16 ödül kazanan Juraj Lerotić imzalı Güvenli Bir Yer / Safe Place Sanat Fabrikası’nda 12.00 seansında gösterilecek.

Vietnam asıllı Fransız yönetmen Trần Anh Hùng’un 2023 Cannes Film Festivali’nden En İyi Yönetmen ödülü ile döndüğü Şeflerin Aşkı / The Taste of Things 14.00’da Vural Sineması’nda gösterilecek. Filmin gösteriminin ardından, İstanbul'u sebze, el yapımı ekmek, baharatlarla tanıştıran Zencefil'in mucidi sosyolog Ferda Erdinç yemek, tutku, lezzet ve haz üzerine bir sohbet gerçekleştirecek. Ocaktan Sofraya adlı konuşma saat 16.30’da KRAFT’ta gerçekleşecek.

Boşluk’ta belgesel filminin gösterimi saat 12.00’da yönetmeni Somnur Vardan ve kurgucu Eytan İpeker’in katılımıyla gerçekleşecek. Boşlukta filmi öncesinde Fırat Yücel’in yönettiği 8 Mart 2020: Bir Günce adlı kısa film gösterilecek.

16.30’da Vural Sineması’nda Valérie Donzelli’nin ilk gösterimi 2023 Cannes Film Festivali’nde gerçekleşen filmi Narsistle Aşk / Just The Two of Us beyazperdede olacak. Kadınlar Nasıl Başarıyor bölümü belgesellerinden Kim Mihri’nin 16.30’da Sanat Fabrikası’ndaki gösterimi sonrasında ise yönetmeni Berna Gençalp, yapımcısı Berat İlk ve Yonca Ertürk ile oyuncu Feride Çetin izleyicilerin sorularını yanıtlayacak.

Geçtiğimiz yıl Venedik Film Festivali’nde yarışan, İran hükümetinin tüm yasaklarına rağmen sinema yapmaya devam eden Jafar Panahi’nin gerçek ve kurmacanın iç içe geçtiği filmi Ayı Yok / No Bears  19.00’da Vural Sineması’nda gösterilecek. Filmin gösterimine uygulayıcı yapımcılar Sinan Yusufoğlu ve Nader Saeivar ile kurgucu Amir Etminan da katılacak.

Michel Gondry’nin sekiz yıl sonra çektiği ve 2023 Cannes Film Festivali Yönetmenlerin On Beş Günü bölümünde dünya prömiyerini yapan filmi Çözümler Kitabı / The Book of Solutions 19.00’da Vural Sineması’nda izleyiciyle buluşacak.

20.30’da Ayvalık Belediyesi Büyük Park Amfitiyatro’da 2023 Cannes Film Festivali’nde dünya prömiyerini yapan ve Jüri Ödülü’nü kazanan usta yönetmen Aki Kaurismäki imzalı Sararmış Yapraklar / Fallen Leaves beyazperdede olacak.  21.30’da Sanat Fabrikası’nda Arjantinli yönetmen Rodrigo Moreno imzalı Kabahatliler / The Delinquents filminin gösterimi yapılacak. 

ASKEV Sera’da yönetmen Deniz Yüksel Abalıoğlu’nun katılımıyla gerçekleşecek Maffy’s Jazz belgeselinin gösteriminin ardından caz vokalisti Sibel Köse piyanoda Kürşad Deniz’in eşlik edeceği bir konser verecek.