Fikir ithal, sorumluluk yerli
Televizyon BBC rol model alınarak girdi hayatımıza. Kuruluşu sırasında TRT için örnek İngiltere'nin kamu yayını kuruluşuydu. Kanal sayısının artmasıyla içerik olarak ortak yönleri azalsa da yasa ve organizasyon olarak hala BBC ile pek çok benzerlik gösteriyor TRT. Yabancı dizilerle Amerikan kültürünü ithal etmeye TRT sayesinde başladık aslında. 80'lerde Turgut Özal ile dışa açılan Türk ekonomisi, reklamcılık ve televizyonculuğu da etkiledi akabinde. 90'larda MagicBox'ın Almanya kaynaklı başladığı yayınları ile batı kültürünün sadece dizilerle değil program içerikleriyle de ekrana taşınmasının önü açıldı. Ardı sıra yeni özel televizyon kanalları kuruldu.
94 yılında Ayşe Özgün Amerika'da geçirdiği yılların deneyimiyle kendi adında bir TV programı yapmaya başladı. Oprah benzeri bu kadın kuşağı show programı, izleyiciyle etkileşimin ilk örnekleriydi. Yayıncılığa devam ettiği 2000'li yıllarda benim de kendisiyle çalıştığım bir dönem oldu. Stüdyodaki interaktivitesi ilerleyen yaşına rağmen devam ediyordu. Maskeyle mağdur konuk ağırlayarak konuşturmak sayesinde yaygınlaştı. Aynı anda 3 kanalda yayınlanan ''Kadının Sesi'' nasıl ki bir cinayetle yayından kalktıysa, Ayşe Özgün'ün bir programı da benzer bir hikaye ile yayından kalktı. Bugün devam eden bütün sabah kuşağı programları hem sunuş şekli, hem izleyici ile ilişki kurmak, hem de içerik olarak kendisinden izler taşıyor.
TLC, yepyeni ama fikir babalrı eski
Gündüz kuşağı kadın programları için yeni arayışlara giren televizyon kanalları Marta Stewart'ı da es geçmedi. Benzeri programlar yaptı kanallar. Stüdyo programlarından çıkıp dekorasyonun iyi bir fikir olduğu keşfedildi. Kanal D yapımı Evim Şahane 4 sezon sürerek 580 ev yeniledi. Bugün yayın hayatına veda eden cnbc-e'nin yerine aynı frekansta yayın yapmaya başlayan TLC'nin sloganı yepyeni ama kanalda daha önce benzerlerini gördüğümüz Türk yapımlarının fikir babalarını izliyoruz. Başta temkinli attıklarını adımlarını bir yayın kuşağını tek bir konuya ayıracak kadar sağlam bir izleyici kitlesi oluşturduklarını söyleyebiliriz artık.
Daha önce TRT'de yayınlanan BBC yapımı temizlik hastaları kanalın gündüz kuşağının gözdesi oldu. Hatta benzer bir Türk versiyonunu yapıp sunucularını Fox TV'ye kaptırdılar. Kanal çoğunlukla bağlı oldukları yayın kuruluşu olan Discovery Communications'ın yapımlarını yayınlıyor. Amerikalıların realty show'larını, pasta savaşlarını, zayıflama hikayelerini, ev temizliklerini izlettiriyor bize. TLC her akşam daha önce Türk kanallarında yerli yapımlarla izlediğimiz ev/dekorasyon temalı programların orijinal hallerinden oluşan emlak kuşağı ile yayın akışını dolduruyor. Hali hazırda ülkemizde gözde olan emlak sektörünün de izleyici sayısında etkisi var muhakkak.
Küçük Düşler Büyük İşler
Peki yabancı formatları olduğu gibi alıp reyting savaşında nasıl galip geliriz demekten başka ne yapabiliriz? İşte bu soruya cevap olacak bir proje 21 Haziran Pazar akşamı TRT Belgesel'de yayınlamaya başladı. Emlak, dekorasyon, dönüşüp projesi... Ne demeyi seçerseniz seçin, yabancı benzerlerinden yola çıkarak bir sosyal sorumluk projesiyle birleştirilerek ortaya çıkan Küçük Düşler Büyük İşler'in ilk bölümü Şanlıurfa Siverek'te bulunan Başbük Köyü'ndeki genç bir öğretmen ile öğrencilerinin hayallerine kavuşma hikayesini anlattı.
Ahmet Öğretmen, buldukları taşın çağlar öncesinden kalan bir fosil olduğunu öğrendikten sonra birer bilim aşığına dönüşen öğrencileri için yeni bir sınıf hayal ediyor ve İç Mimar Ayşe Senem Göral ve Sanat Yönetmeni Yelkan Korkutan ve ekip arkadaşları bu küçük düşün büyük bir işe dönüşmesini sağlıyor. Belgesel ekibi zamana karşı yarışarak, Ahmet öğretmen ve küçük öğrencilerini tam donanımlı bir bilim sınıfına kavuşturuyor. Küçük Düşler Büyük İşler Türkiye’nin dört bir yanındaki dikkat çeken hikayeler ulaşıp onların kahramanlarını hayal ettikleri mekanlarla buluşturmaya devam edecek. Bakalım sonraki bölümlerde kimlerin hayallerine ulaşıp, mekanlarını dönüştürecekler?