TRT Çocuk’ta Top 10

Tüm ülke çocuklarının erişebildiği, her tv platformunda mevcut bir çocuk kanalı TRT Çocuk. İyi işleri, zengin bir içeriği var. Sosyal sorumluluk ve farkındalık konularını kapsıyor. Sevilen programlarının kahramanları tiyatro formatında, gösteri salonlarında neredeyse yurdun tamamını geziyor. Hal böyle olunca içinde çocuk olan her evde bir TRT Çocuk yayını izleniyor. Üstelik animasyon sanatçıları ve prodüksyon firmaları yerli. Yetişmiş birçok uzmana bu alanda gelişme olanağı da sağlıyor. Hatta TRT Çocuk mobil platformunda çocuklara kendi hikayelerini yaratmalarına olanak sağlayan bir ‘Animasyon Stüdyosu’ uygulaması mevcut. Bu inceleme yazısı teknik olarak çizgi filme bir bakış açısı değil, duygu ve içerik olarak ekrandan bana yansıyanlar hakkında...

Gelin sizi çocukların dünyasında bir geri sayıma çıkarayım.

10. Tuhaf İşler Takımı

Çocukların yönettiği bir kuruluşta çalışan 5-8 yaşlarındaki bir grup ajanın tuhaf mı tuhaf işleri çözüme kavuşturdukları bir ithal dizi. Odd Squad orjinal ismiyle USA-Canada orijinli bir aksiyon. Bu dizinin listede olmasının önemi, hitap ettiği yaş grubunun alternatifinin çok olmaması. Elbette Disney Channel daha büyük yaş izleyiciye yönelik dizi sayısı bakımından başı çekiyor. Tuhaf işler takımı, iki sol ayağı olan bir müşteri için bir alete basarak ayakkabıyı düzeltebiliyor. Mottoları işleri yoluna koymak. 2014, 2016 ve 2020 yıllarında 3 sezon olarak çekilmiş. TRT Çocuk kanalında şu an yayında değil ama eski bölümlerine malum ortamlardan ulaşılabilir. Kendi yaşlarında, üniformalı, oradan oraya koşan ve genellikle zamana karşı yarışan bir ekibi izlemek çocukları oldukça heyecanlandırıyor.

9. Kardeşim Ozi

Ozan down sendromlu. Farkındalık ve empati çocuklara sonradan edindirilebilecek bir kazanım, işte bu tip yayınların önemi de burda yatıyor. Ozi ablası, ailesi, gittiği okul ekseninde kendi bakış açısını ekrandan tüm yaşıtlarına aktarıyor. Meraklı, kıpır kıpır, iç dünyasındaki sıradanlıkları ve duyduğu kaygıları izlerken ülke kanalının bu ince işi yaptığını görmek umutlandırıyor beni. Engelli tahammülsüzlüğü sorsan kimsede mevcut değil ama down, asberger, hafif otizm, serebral palsi ile yaşayan bir çocuk ile aynı sınıfta olan başka bir çocuğun annesi koşa koşa okul müdürünün kapısına atabiliyor kendini. Onları velileri olmadan gözlemlediğinde ise çocuk çocuğa bunu asla reva görmüyor. İzleyin, izlettirin derim. Çocuklar zaten farkında biraz da biz yetişkinler olalım.

8. PEPE

Pepe bir klasik. TRT Çocuk’da güncel bölümleri yok. 2008’den, 2015’e yüzlerce bölümlük bir rekortmen. Hala birçok platformdan izlenebilir elbette ama bu sıralamada olmazsa haksızlık olurdu. Diş fırçalama, yemek alışkanlığı, paylaşma, uyku, bez bırakma, kıskançlık, doktor korkusu, aklınıza gelebilecek her çocukluk durumuna ait bir eğitici söyleme sahip. Ayşe Şule Bilgiç bir alkışı hak ediyor. İyi bir seslendirmeye sahip hatta hala Şuşu’yu duyunca yüzümde kocaman bir gülümseme belirir. Pepe 3-6 yaş grubunun milli gururu ve bayrak taşıyıcısı.

7. Öğretmenim Canım Benim

Cengiz Küçükayvaz çok iyi bir oyuncu. Yarattığı öğretmen tipi, canlandırma ve jest kullanımı bakımından pedagojik formasyona konmalı. Sınıfındaki çocukları hiç görmüyoruz. Tek plan, sadece öğretmen, hız ve akıcılıktan başınız dönüyor. Diyaloglar o kadar temiz ve sevgi dolu ki herkes “Keşke böyle bir öğretmenim olsaydı” diyor. Cengiz Küçükayvaz’ı TRT Çocuk’un farklı çizgi filmlerinde de seslendirme sanatçısı olarak duymaya alışığız (Hapşu ve Kuzucuk) fakat bu karakter hakikaten çok enerjik. Öğrencilerin, zaman zaman onu ti’ye aldıkları ve alay ettikleri durumlar var. Bu gerçekte de böyle! Güleryüzlü eğitimcilerin düştüğü hazin durum ama günün sonunda yine akılda kalan ve eğitimde kullandığı renkli metot sayesinde iyi öğreten adam o.

6. Sürpriz Kutusu

Evdeki malzemeleri kullanarak her bölümde birbirinden yaratıcı projeler yapabileceğiniz, çocukların ince motor gelişimi için oldukca faydalı, eğitici bir program Sürpriz Kutusu. Sevilmesinin en büyük payı şüphesiz Lemi Filozof’un işini severek yapması.... Bu ekrandan evimize o kadar yansıyor ki... Filozof’un çok güleryüzlü, temiz ve akıcı bir konuşması var. Programda ona eşlik eden ve alternatif bir proje yapan dönüştüratörün ne dediğini bir tek o anlayabiliyor. Akılda kalan güzel bir şarkısı var. Örnek ürünlerin tamamlanması sonrası programa gönderilen fotoğraflar bölüm sonunda yayınlanıyor. Çocuklara atma, değerlendir, yaratıcılığını kullan dedirten yanı Sürpriz Kutusu’yu çok izlenen programlar arasına alıyor.

5. Dinozor Makineler

Dreamworks yapımı, kaliteli bir çizgi seri Dinotrux. Parçala, ufala, taşı, kaldır, birleştir sözleriyle başlayan açılış şarkısıyla özellikle erkek çocukları ve babaları için TRT Çocuk’un en çok takip edilen çizgi filmlerinden biri. Arkada kimseyi bırakmayan, mücadeleci, yardımsever bir takım süper araç robot dinozorun çatışması ve bölge savaşını konu alıyor.

4. 64 Kare Ülkesi

Satranç, uzmanlaşılması çok kolay olmayan, konsantrasyon gerektiren ve bekleme süresi olan 4 bin yıllık strateji oyunu. Çocuklara öğretilmesinin ve müfredata alınmasının nedenleri başlıca bir yazı konusu. 64 Kare Ülkesi, çocuklara satrancın hem kuralları, hem örnek oyunlarını öğreten ve bunu yaparken iyi bir anlatım dili kullanan bir animasyon. Siyah taşların şahı, çikolata padişahı ile beyaz taşların şahı, süt padişahın çekişmesi ve yönetim için ülke anahtarının kazanılması ekseninde kurgulanıyor. Seriyi biraz Osmanlı ve militarist bulmakla birlikte satrancı seven ve kavramak isteyen çocuklara yönelik olarak eğlenceli bir atmosfer sunduğunu söyleyebilirim.

3. Su Elçileri

Avrupa Birliği finansörlüğünde çekilmiş, içerisinde MEB, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Devlet Su İşleri ve TRT kurumlarının olduğu ciddi bir proje yayını; Su Elçileri. Önemli mesajları var ama farkındalık yaratma adına didaktik sıkıcılıktan uzak. Başarısı ve karakterlerinin sevilmesinin en önemli nedeni de muhtemelen bu. Başroldeki mor manda karakterimiz Mandalina’nın etrafında toplanan dünyanın uzak köşelerinden hayvanlar konseyi adına çağrılmış su elçileri Pengu, Misket ve Pelik doğanın bozulmasına dur demek için akıllarını birleştiriyorlar. Her bölümde insanoğluna çevre koruma adına minik tüyolar veriyorlar.

2. Rafadan Tayfa

“Nerde o eski...” dediğiniz ne varsa Rafadan Tayfa’da var. Perihan Abla naifliğinde bir mahalle hikayesi. Dostluk, saygı, kardeşlik, tatlı rekabet, imece ve komşuluk adına 80’lerde çocukluğu sokakta geçmiş olanların çizgi filmi. Peki, şimdiki çocuklar Rafadan Tayfa’da ne buluyor? Alamet-i farikası şimdiye ait olmaması ama eskimemişliği. Tornet, uçurtma, misket, gazoz kapağı ve tüftüf ile oynuyorlar. Maç yapıyorlar. Mahalleliye gösteriler hazırlıyor, bir iki bölümde atari oynamak dışında ekrana bakmıyorlar. Aşure dağıtıyorlar, okul onarıyorlar. Birbirinden renkli ve kesinlikle bizden karekterlere sahipler. En çok bilinen çizgi serisi... Ska-rap tarzı bir şarkısı var tüm çocuklarca malum sözleri bilinen... 2014’den beri yayındalar ve kocaman bir bravoyu hakediyorlar.

1.Bulmaca Kulesi

İşte favorim. Can, Mert ve Aslı isimli üç arkadaş kendilerini zamanın dünyadaki gibi akmadığı Bulmaca Kulesi’nde bulurlar. Zeka, cesaret ve işbirliği gerektiren zorlu bulmacalar çözerler. Fizik, matematik, felsefe ve kimyanın tarihine inerler. Bilim adamlarının eserlerini ve hayatlarını keşfederler. Karakter çiziminin basitliği, konunun bilimselliği ve ağırlığını örselememek için düşünülmüş ve bilerek yapılmış izlenimi veriyor. Neredeyse her yaş grubu çocuklara çark, makara, terazi, kaldıraç gibi aletlerin çalışma mantığını gösteren, fibonacci sayı dizisi, örüntü kavramlarını anlatan ve maddenin hallerini kavramalarını sağlatan bir çizgi dizi. Çok bölümlü olmadığı için genelde tekrar bölümlerini izlediğimiz ve ama yine yeniden izlediğimiz bir yapım Bulmaca Kulesi. Sesimi duyan olursa devam bölümleri keşke yapılsa dediğim iştir.

Bu renkli yolculuk için hepinize teşekkür ederim. Çizgi serilerle ilgili yazılarım sürecek, sağlıcakla kalın.