Herkese merhaba... Siteyle ilgili ilk konuştuğumuzda şu an yaşadığımız belirsizliklerin hiçbiri gündemde değildi. Amacımız çok sevdiğimiz, yaşamımızı paylaştığımız minik dostlarımız hakkında güncel bilgiler vererek bilimsel gelişmelerden haberdar etmek, hayvan refahı ve gereksinimleri konusunda gerek günümüzde, gerekse gelecekte neler yapabileceğimizi konuşmaktı. Tabii ki bunlara da devam edeceğiz. Ancak son zamanlarda gündemimiz tamamen farklılaştığı için ilk yazımızın konusu da tamamen değişti.
Şu anda dünyanın dört bir yanında tüm sağlık çalışanları ve konuyla ilgili kişiler Covid-19 ile mücadele ediyor. Hem tedavi, hem proflaksi (korunma), hem de virüsü anlamak adına çalışmalar yürütülüyor ve her gün yeni bilgilerle donanıyoruz. Ben de bu dönemde sizlere en güncel bilgileri sağlamaya çalışacağım.
Ve bugünlerde hiç olmadığı kadar birbirimize ve birbirimizin desteğine ihtiyacımız olduğu gibi evimizde, çevremizde, sokağımızda yaşayan, bize güvenen evcil dostlarımızın da yardıma, UNUTULMAMAYA ihtiyaçları var. LÜTFEN onlara sahip çıkalım ve unutmayalım.
Evcil sahipleri ne yapmalı?
Elimizdeki sınırlı bilgilerin gösterdiği kadarıyla kedi ve köpeklerin Covid-19 virüsüyle enfekte olduklarını söyleyemeyiz. Ancak virüs hakkındaki bilgiler henüz az olduğu için, korona hastası olup tedavi gören evcil sahiplerinin, hayvanlarla olan ilişkisini kısıtlamasını öneriyoruz. Yemek paylaşmak, kucaklaşmak, sarılmak ve aynı malzemelerden kullanmak gibi temas yüzeylerini artıran faaliyetlerden kaçınmalısınız.
Bu dönemde hayvanlarınızın refahı için elinizde stoklu şekilde mama bulundurmalı ve ilaç ihtiyacı olan hayvanlar için de 2-3 haftalık ilaç depolamalısınız.
Covid-19 ve diğer canlılara dair
Dünyada bu virüsün tespit edildiği canlılar ve sonuçlarını aşağıda bulabilirsiniz.
Hong Kong’daki köpekler
17 yaşındaki bir Pommeranian cinsi köpeğin test sonucu “zayıf pozitif” çıktı, karantinaya alındı ve takip eden günlerde de düzenli olarak test yapılmaya devam edildi. Test sonuçları “zayıf pozitif” olmaya devam etti. Bu vakada köpeğe bulaşma konusunda kesinlik içeren bir bulguya rastlanmadı. Karantinası tamamlanan köpek sahibine teslim edildikten 3 gün sonra vefat etti, yaşına bağlı olarak başka hastalıkları da vardı. Dolayısıyla ölüm sebebi covid-19 olarak değerlendirilmedi. Pommeranian dışında bir başka köpek daha karantinaya alındı. Bu köpeğin sahibi Covid-19 pozitif iken, köpeği düzenli olarak yapılan bütün testlerinde “negatif” sonuç elde edildi.
25 Mart itibariyle sahipleri pozitif olan, 17 köpek ve 8 kediden sadece 2 köpek karantinaya alındı ve hayvanlarda herhangi bir solunum şikayetine rastlanmadı.
Belçika’daki kedi
18 Mart’ta Liege Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi bir kedinin dışkı ve kusmuğunda virüs saptadığını açıkladı ve bu kedide solunum ve sindirim problemleri de vardı. Sahibi İtalya’dan döndükten bir hafta sonra hastalanmıştı. Fakat bu vakada örneklerin alınma yöntemiyle ilgili soru işaretleri olduğundan ve kedi 9 gün içerisinde iyileştiğinden dolayı Covid-19 virüsüyle ilişkilendirilmesi güvenilir değildi.
Hong Kong’daki kedi
30 Mart’ta sahibi Covid-19 hastası olan bir kedide pozitif test rapor edildi ve kedi karantinaya alındı. Burun ve ağız boşluğundan alınan ve 1 Nisan’da rektal yoldan alınan örnekler pozitif sonuç verdi. Kedi karantinada hala kalmaya devam ederken henüz bir solunum yolu problemine rastlanmadı.
New York’taki kaplan
Çalışanlarından bir kişinin Covid-19 pozitif olduğu bir hayvanat bahçesindeki büyük kedilerde baş gösteren solunum şikayetleri üzerine hayvanlardan örnek alınarak test yapıldı ve bir kaplanda pozitif sonuca rastlandı. Hayvanat bahçesi mart ortasında kapatılmıştı. İlk solunum sıkıntısı 27 Mart’ta tespit edildi. Bahçedeki diğer hayvanlarda belirtiler açısından gözetim altında tutuluyor. Solunum problemli kedilerin iyileşmesi beklenmekte.
Yapılan çalışmalardan...
Bütün bu yukarıda açıklanan vakalar dışında Çin’in Wuhan bölgesinde toplam 102 kediden kan örneği alınmış, Covid-19 “seropozitif” sonuç alınan 15 vaka tespit edilmiştir. Bu sonuçlarda kedilerin immun cevap oluşturabildiği görülmüştür.
Sonuç
Bütün bu verilerin ışığında hayvanların evde barındırılmasında bir sorun bulunmamaktadır. Ancak Covid-19 hastalığının olduğu evlerde hijyen kurallarının önemi ve hayvanlarla temasa kısıtlama getirilmesi önerilmektedir.