Meslek hayatına başladığım günden beri hemen hemen her müvekkilimden benzer soru ve tepkileri almışımdır. Kendini tamamıyla haklı gören taraf, yapması gerekeni yapmasa da, alması gereken önlemi almasa da, nasıl olsa hukuk beni korur, koruyacaktır ve hatta korumak zorundadır bakış açısına sahiptir. Bu yüzden, ”Olur mu böyle şey?” en yaygın kullanılan cümledir.
Halbuki hukuk duygularla ilgilenmez. Yazılı kurallar aracılığı ile adaleti sağlamaya çalışır. Yani içinizden geçirdiğiniz ve haklı olduğunuz fikrinin, hukuk sistemimizde maalesef bir karşılığı yoktur. Gereken önlemi zamanı geldiğinde almadığınızda, “Zaman geç kalanları cezalandıracaktır.”
O Halde Ne Yapmak Lazım?
Günü geldiğinde hayata dair çocuklarıma öğreteceğim en önemli hususlardan biri; bir belgeye atacakları imzayı atarken, çok dikkatli okumaları, acil bir durum halinde bile eksik bir husus varsa tamamlatmaları, olmaması gerekenleri çıkarttırmalarıdır. Banka hesabı açarken bile mümkünse imza atmaktan imtina etmenizi üstüne basarak öneririm. Zira, imzanın geri dönüşü yoktur.
Okuyuculardan gelen bir soru ile devam etmek isterim. Haluk Sever isimli set çalışanı okuyucumuzun sorduğu soru, dizi setleri dışında, çalışma hayatında da sıkça karşılaştığımız sorulardan.
"Set işçisi yapım şirketi ile yazılı sözleşme mi imzalamalıdır?"
İş Kanunu’nun 8. Maddesi: “…süresi bir yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması zorunludur.” demekle zaten bir yıl ve daha fazla süreli iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılmasını öngörmüş ve zorunlu kılmıştır.
Öte taraftan, çekilen dizilerin planlanması ancak yayından sonra alacakları izlenme oranları ile doğru orantılı olacağından, pratikte tüm diziler 13 bölüm ve altı olarak planlanmakla, bazıları 4-5 bölüm sonra bile kanal tarafından yayından kaldırılmaktadır. Bu durum ise yapım şirketlerini yazılı sözleşme yapmaktan uzak tutmaktadır.
Set işçisinin, işe başlarken yapım şirketi karşısında güçsüz olduğunu kabul etmekle birlikte, önerim tüm özlük haklarının (kıdem/ihbar/yol/yemek/fazla mesai vs.) yazılı sözleşmeye tam olarak yansıtılması suretiyle, en azından yapım şirketlerini yazılı sözleşme yapmaya zorlamaktır. (Set işçisinin hanundan kaynaklı hakları tabii ki saklıdır.)
Mahkemelerdeki uyuşmazlıkların çoğunluğunun birbirine güvenen insanlar arasında vuku bulduğu gerçeğini unutmayarak, iş akitlerini yazılı yapmak suretiyle emeklerinizi garanti altına alabilirsiniz…
Not: Sorularınız için bulenthoke@hoke.av.tradresinden bana ulaşabilirsiniz. Her hafta mümkün olduğu kadar sizlere cevap vermeye çalışacağım.